Xe Điện – Xu Hướng Tương Lai Cho Cuộc Sống Ổn Định Và Bền Vững

1. Iran Đóng Cửa Eo Biển Hormuz: Nguy Cơ Khủng Hoảng Năng Lượng Toàn Cầu

Lần đầu tiên trong lịch sử, Iran đã thực hiện hành động cứng rắn nhất từ trước đến nay khi tuyên bố đóng cửa eo biển Hormuz – “yết hầu năng lượng” của thế giới. Eo biển này chỉ rộng khoảng 33 km tại điểm hẹp nhất và dài 161 km, nhưng lại là tuyến đường huyết mạch vận chuyển tới 20 triệu thùng dầu mỗi ngày, tương đương 25–30% sản lượng dầu toàn cầu(1). Đây cũng là tuyến xuất khẩu khí gas hóa lỏng chính của các quốc gia vùng Vịnh như Ả Rập Xê Út, UAE, Kuwait và Qatar.

Hiện chưa có tuyến đường thay thế khả thi cho eo biển Hormuz, khiến quyết định của Iran lập tức làm dấy lên lo ngại toàn cầu. Trong quá khứ, Tehran nhiều lần đe dọa hành động tương tự để đáp trả các lệnh trừng phạt quốc tế, song đây là lần đầu tiên lời cảnh báo trở thành hiện thực.

Các chuyên gia dự báo giá dầu thế giới có thể nhanh chóng vượt mốc 100 USD/thùng, thậm chí đạt 120 USD nếu căng thẳng tiếp tục leo thang. Nguy cơ xảy ra một cuộc khủng hoảng năng lượng là hoàn toàn có thật(2).

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, các quốc gia nhập khẩu dầu lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Hàn Quốc đã kêu gọi Liên Hợp Quốc triệu tập một cuộc họp khẩn, song đến nay vẫn chưa có động thái cụ thể nào. Đáng chú ý, dù từng triển khai không kích nhằm vào Iran, Mỹ hiện lại phải kêu gọi Trung Quốc can thiệp ngoại giao, sử dụng ảnh hưởng để thuyết phục Tehran rút lại quyết định, cảnh báo rằng việc đóng cửa eo biển Hormuz sẽ là “một sai lầm nghiêm trọng”

2. Dự Báo Tác Động Ngắn Hạn Đến Ngành Xe Điện (0–6 tháng)

Tác động tiêu cực: Chi phí đầu vào và logistics biến động:

• Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), chi phí năng lượng và vận chuyển chiếm khoảng 20% tổng chi phí để sản xuất một bộ pin xe điện(3).
• Chỉ trong vòng chưa đầy hai tuần, kể từ ngày 13/6 khi xung đột bắt đầu leo thang, giá dầu Brent đã tăng mạnh 17%, từ 69 USD lên 81 USD vào ngày 23/6/2025.
• Các tuyến vận tải biển bị gián đoạn khiến giá vận chuyển pin lithium và linh kiện EV từ châu Á sang châu Âu, Mỹ tăng trung bình 12–18% (theo Drewry Shipping Index).

Nguyên liệu sản xuất pin tăng giá trong ngắn hạn:

• Giá lithium và cobalt có khả năng tăng trong ngắn hạn do chịu tác động từ các yếu tố thị trường.
• Một số nhà sản xuất phải điều chỉnh tạm thời kế hoạch sản xuất hoặc đàm phán lại hợp đồng cung ứng nguyên liệu.
• Tổng kết: Chi phí sản xuất pin xe điện đang chịu áp lực rõ rệt do giá dầu tăng, chuỗi logistics gián đoạn và giá nguyên liệu leo thang trong thời gian ngắn.

 Tác động tích cực: Xe điện nổi lên như giải pháp thay thế rõ rệt:

• Khi giá xăng dầu tăng mạnh, người tiêu dùng và chính phủ có xu hướng chuyển trọng tâm sang các phương tiện không phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch.
• Lượng tìm kiếm từ khóa “EV” (electric vehicle) và “electric scooter” tăng 34% toàn cầu trong tuần đầu sau sự kiện Hormuz (Google Trends).

Chính sách hỗ trợ có xu hướng được đẩy nhanh:

• Một số quốc gia nhanh chóng đưa ra chính sách ngắn hạn như giảm thuế VAT cho xe điện, hỗ trợ lãi suất mua EV, hoặc tăng ngân sách phát triển trạm sạc.
• Chính phủ Trung Quốc đã miễn thuế 10 % mua xe năng lượng mới (NEV) và gia hạn chính sách này từ 1 Jan 2024 đến 31 Dec 2027 (4).

Tổng kết: Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy xu hướng sử dụng xe điện và phát triển của ngành xe điện trong thời gian tới.

3. Dự Báo Tác Động Dài Hạn Đến Ngành Xe Điện Và Công Nghiệp Xanh (Trên 6 Tháng)

Gia tăng quyết tâm chuyển đổi năng lượng toàn cầu:

• Cuộc khủng hoảng tại eo Hormuz làm nổi bật tính bất ổn của chuỗi cung ứng dầu mỏ toàn cầu – qua đó thúc đẩy nhiều quốc gia đẩy nhanh chiến lược “thoát dầu”.
• Các thị trường như EU, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản đều đang xem xe điện là trụ cột trong chiến lược năng lượng dài hạn.

Đầu tư vào hạ tầng và công nghệ tăng tốc:

• Tổng vốn đầu tư toàn cầu vào công nghệ chuyển đổi năng lượng thấp-carbon (gồm EV, điện tái tạo, lưới điện, lưu trữ năng lượng) đạt 2.1 nghìn tỷ USD năm 2024, tăng 11% so với năm trước (Theo báo cáo Energy Transition Investment Trends 2025 của BloombergNEF (công bố ngày 30 Jan 2025) (5).
• Số lượng trạm sạc công cộng toàn cầu sẽ vượt 15 triệu vào năm 2030, tăng từ gần 4 triệu vào cuối năm 2023 — tức là gấp hơn 4 lần so với hiện nay (IEA) (6).

 Chuỗi cung ứng pin được tái cấu trúc để giảm rủi ro địa chính trị:

• Mỹ đang triển khai chương trình “Battery Belt” – thiết lập chuỗi cung ứng pin hoàn chỉnh nội địa, từ khai thác đến lắp ráp.
• EU xúc tiến “European Raw Materials Act”, hỗ trợ các dự án khai thác lithium tại châu Âu, nhằm giảm phụ thuộc vào các tuyến hàng hải đi qua Trung Đông.
• Tập đoàn CATL (Trung Quốc), VinES (Việt Nam), Northvolt (Thụy Điển) đang mở rộng nhà máy tại nhiều quốc gia không bị ảnh hưởng bởi eo Hormuz, giúp đa dạng hóa nguồn cung.

Chuyển đổi nhận thức người tiêu dùng và thị trường:

• 38% người trả lời cho biết chi phí nhiên liệu cao là động lực chính để chọn EV, vượt qua cả nguyên nhân môi trường (7).
• Xe điện không còn được xem là “sản phẩm xanh” thuần túy, mà là giải pháp giúp người tiêu dùng tránh được rủi ro về chi phí vận hành trong dài hạn.

4. Kết Luận: Khủng Hoảng Là Bước Chuyển Không Thể Đảo Ngược

• Cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại không đơn thuần là một cú sốc giá, mà là chất xúc tác làm thay đổi cách thế giới nhìn nhận về an ninh năng lượng và tương lai phát triển bền vững.

• Xe điện không còn là lựa chọn của số ít tiên phong, mà đang trở thành xu hướng tất yếu của thời đại. Người tiêu dùng ngày càng chủ động chuyển sang xe điện – không chỉ vì bảo vệ môi trường, mà vì mong muốn được làm chủ công nghệ, giảm phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch và góp phần xây dựng một tương lai ổn định, thông minh và bền vững hơn.

“Biến động năng lượng ngày nay có thể là cú hích cho một hệ thống ổn định và bền vững hơn trong tương lai – nếu chúng ta hành động đủ nhanh và đủ dài”

– Nhận định từ Hội đồng Năng lượng Thế giới, 2025 –

Tài liệu tham khảo:

1. https://en.wikipedia.org/wiki/2025_Iran_threat_of_Strait_of_Hormuz_closure
2. https://www.theguardian.com/business/live/2025/jun/23/oil-price-imf-iran-strikes-stock-markets-business-live-news-updates
3. https://www.iea.org/reports/global-ev-outlook-2023/trends-in-batteries
4. https://www.china-briefing.com/news/china-extends-nev-tax-reduction-and-exemption-policy-to-2027
5. https://about.bnef.com/insights/finance/global-investment-in-the-energy-transition-exceeded-2-trillion-for-the-first-time-in-2024-according-to-bloombergnef-report
6. https://www.iea.org/reports/global-ev-outlook-2024/outlook-for-electric-vehicle-charging-infrastructure
7. https://www.ey.com/en_gl/newsroom/2023/06/the-cost-of-living-crisis-is-fueling-a-rise-in-electric-vehicle-popularity-ey-analysis