Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí ngày càng trở nên cấp bách, thị trường xe máy điện tại Việt Nam đang bùng nổ, được đánh giá là có tiềm năng phát triển vượt trội, đứng thứ hai toàn cầu chỉ sau Trung Quốc và dẫn đầu khu vực Đông Nam Á.
I. Tiềm năng và cơ sở phát triển
Nội dung
Thị trường xe máy điện tại Việt Nam đang được đánh giá là một trong những thị trường tiềm năng hàng đầu thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc. Điều này được củng cố bởi nhận định từ Tổ chức hợp tác quốc tế Đức (GIZ), nhấn mạnh Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ sở hữu xe máy cá nhân cao nhất toàn cầu, với hơn 70 triệu xe máy đang lưu hành tính đến cuối năm ngoái.
Sự bùng nổ tiềm năng này xuất phát từ nhiều yếu tố thuận lợi. Xe máy điện đặc biệt phù hợp với môi trường đô thị Việt Nam, nơi hệ thống giao thông công cộng còn chưa thực sự phát triển toàn diện. Hơn nữa, chi phí vận hành và bảo dưỡng xe máy điện chỉ bằng khoảng 1/10 so với xe máy xăng truyền thống, đồng thời lượng khí thải CO2 ra môi trường cũng giảm đáng kể, chỉ bằng 1/3, góp phần vào nỗ lực bảo vệ môi trường.
II. Sự tham gia của các “ông lớn” và xu hướng cạnh tranh
Thị trường này đang chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các nhà sản xuất trong nước. VinFast đã khẳng định vị thế dẫn đầu với doanh số ấn tượng 70.977 xe hai bánh điện bán ra vào cuối năm ngoái. Các thương hiệu nội địa khác như Pega và OSAKAR cũng đang ngày càng phát triển với nhiều mẫu mã đa dạng, giá cả phải chăng và phạm vi hoạt động ấn tượng. Bên cạnh đó, nhiều công ty quốc tế cũng đang đổ bộ vào Việt Nam, điển hình là Yadea với nhà máy tại Bắc Giang, và cả những tên tuổi lớn như Honda Việt Nam cũng đã bắt đầu tham gia vào cuộc đua xe điện, dự kiến đưa các mẫu xe điện như ICON e: và CUV e: vào thị trường Việt Nam từ năm 2025. Yamaha cũng đang dần chuyển hướng sang lĩnh vực xe điện.
Bước sang năm 2025, thị trường xe máy Việt Nam dự kiến sẽ chứng kiến cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các thương hiệu xe truyền thống và xe điện. Xe máy điện được dự đoán sẽ tiếp tục gia tăng thị phần, đặc biệt khi có thêm các chính sách hỗ trợ và ưu đãi từ chính phủ.
III. Vai trò của chính sách và nhận thức người tiêu dùng
Chuyên gia từ Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định thị trường xe máy điện Việt Nam sở hữu tiềm năng tăng trưởng vượt trội cho cả các công ty trong nước và quốc tế. Điều này được thúc đẩy bởi một hệ sinh thái xe điện đang nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ, cùng với nhu cầu ngày càng tăng từ phía người tiêu dùng quan tâm đến môi trường, đặc biệt là thế hệ trẻ trong độ tuổi 25-44.
Các chính sách kiểm soát khí thải của Chính phủ Việt Nam, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, cũng là một động lực quan trọng thúc đẩy xu hướng điện hóa. Kế hoạch thử nghiệm các khu vực “không khí thải” và sự phát triển của các tuyến metro được kỳ vọng sẽ giảm sự phụ thuộc vào xe máy xăng, đồng thời khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng xe điện và phương tiện công cộng.
IV. Thách thức và cơ hội tương lai
Mặc dù vẫn còn một số thách thức như chi phí trả trước ban đầu có thể cao hơn và các ưu đãi chưa phổ biến rộng rãi trên toàn quốc, nhưng cơ hội phát triển vẫn lớn hơn nhiều so với những trở ngại này. Để khai thác tối đa tiềm năng, sự hợp tác giữa các bên liên quan là vô cùng cần thiết nhằm xây dựng một hệ sinh thái xe máy điện vững mạnh, hướng tới một tương lai di chuyển sạch hơn và bền vững hơn cho Việt Nam.